Covid-19 salgınının ekonomik etkilerini en aza indirme ve kaynak sağlamak üzere döviz ve altın alım satımında uygulanan Banka Sigorta ve Muamele Vergisi (BSMV) "binde 2"den "yüzde 1.0" düzeyine yükseltilmişti. Döviz ve altın satışlarındaki vergi düzenlemesiyle ilgili Eski Hesap Uzmanı Yeminli Mali Müşavir İlyas Emre Yayla da detaylı bilgiler verdi.

DHA

Mazars Denge Ankara Vergi Ortağı Yeminli Mali Müşavir İlyas Emre Yayla, son vergi düzenlemeyle ilgili şunları söyledi:  “Spekülatif sermaye hareketlerini zayıflatmak ve döviz kurlarında anlık dalgalanmaları azaltmak adına 2019 yılında ilk uygulanmaya başlanan kambiyo işlemleri üzerinden alınan Banka Sigorta Muameleleri Vergisi’nin en son 24 Mayıs 2020 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararı ile vergi oranında yapılan artışla birlikte önümüzdeki günlerde ekonomik aktörler üzerinde etkisini daha çok hissettirecektir”

İlyas Emre Yayla vergi düzenlemesiyle ilgili şu bilgileri paylaştı;

VERGİNİN KONUSUNA HANGİ İŞLEMLER GİRER?

“Spekülatif sermaye hareketlerini zayıflatmak ve döviz kurlarında anlık dalgalanmaları azaltmak adına 2019 yılında yıllar sonra tekrar uygulanmaya başlanan kambiyo işlemleri üzerinden alınan Banka Sigorta Muameleleri Vergisi en son 24.05.2020 tarihli Cumhurbaşkanlığı Kararı ile vergi oranında yapılan artışla birlikte önümüzde ki günlerde ekonomik aktörler üzerinde etkisini daha çok hissettirecektir. Banka ve Döviz Büfelerinden yapılan bütün döviz (Euro, Dolar, Yen vb.) satışları ve fiziki teslimat olmaksızın yapılan (kaydi) altın satım işlemleri kambiyo işlemleri olarak Banka Sigorta Muameleleri Vergisine tabiidir. Ancak, altın işlemleri için dikkat edilmesi gereken konu, bütün altın satımları değil sadece müşterilerin vadesiz ve yatırım hesapları üzerinden aldığı fiziki teslim olmayan alışları bir başka deyişle bankaların bu tür altın satışları vergiye tabiidir. Dolayısıyla, örneğin kuyumculardan yapılan fiziki altın alımları verginin konusuna girmemektedir. Ayrıca tekrar vurgulanmasında fayda olan diğer bir konu da sadece banka/döviz büfesinden yapılan satışlar verginin konusuna girmekte olup kişilerin ellerinde veya banka hesabında bulunan döviz ve altın satışları verginin konusuna girmemektedir. Hanehalkı ve şirketler için sadece döviz/altın alışlarında vergi doğacaktır.”

DÖVİZ VE ALTIN SATIŞLARINDA VERGİ ORANI NEDİR?

Kambiyo işlemlerine ilişkin olarak vergi oranı ilk olarak 14.04.2019 tarihinde alınan Cumhurbaşkanlığı kararı ile yapılan işlem tutarının yüzde 0,1’i olarak belirlenmiş olup daha sonra işlem tutarının yüzde 0,2’si ve en son da 24.05.2020 tarihinde ise yapılan işlem tutarının yüzde 1’i olarak belirlenmiştir. 24.05.2020 tarihinden itibaren yapılan işlemlerde vergi işlem bedelinin yüzde 1’i olarak alınacaktır. Örnekle açıklamak gerekirse 100-TL’lik döviz ve/veya kaydi altın alımında 1-TL BSMV Bankalar tarafından hesaplanıp beyan edilerek ödenecektir.

VERGİNİN MÜKELLEFİ KİMDİR?

BSMV’nin mükellefleri esas itibari ile Bankalardır. Dolayısıyla Döviz ve kaydi Altın satışlarında devlete karşı vergiyi ödemekle yükümlü olanlarda yine Bankalardır. Ancak, pek tabii ki Bankalar ilgili vergiyi döviz ve altın satış fiyatları içerisinde müşterilerine yansıtmasını beklemek yanlış olmayacaktır. Şöyle ki kanunda Verginin mükellefi bankalar olmakla birlikte verginin mali yükü satış fiyatının içerisinde büyük oranda kendileriyle işlem yapan gerçek/tüzel kişilere yansıtılacak ve mali yük çoğu müşteride kalmak üzere paylaşılacaktır.

HANGİ İŞLEMLERDEN VERGİ ALINMAYACAKTIR?

Gerçek kişi ve şirketlerin gerek faaliyette bulundukları alanlar gerekse hali hazırda döviz borcu olması gibi zorunlu nedenlerle döviz alması gerekilen bazı durumlarda yapılan kambiyo işlemlerinde BSMV oranı yüzde 0 olarak belirlenmiştir. Bu kapsamda belirlenmiş olan ve aşağıda sayılan durumdakilerin kambiyo satışları verginin konusuna girmekle birlikte Vergiden bir nevi istisna tutulmuş ve yüzde 0 oran belirlemek suretiyle bu işlemlerden vergi alınmaması sağlanmıştır.

Bankalar ile yetkili müesseselerin kendi aralarında veya birbirlerine yaptıkları kambiyo satışları,
 
Hazine ve Maliye Bakanlığına yapılan kambiyo satışları,
 
Döviz kredisinin ödenmesine yönelik olarak, döviz kredisi kullanılan ya da kullanımına aracılık eden banka tarafından kredi borçlusuna yapılan kambiyo satışları,
 
Sanayi sicil belgesini haiz işletmelere yapılan kambiyo satışları,
 
İhracatçı Birliklerine üye olan ihracatçılara yapılan kambiyo satışları.”